Demirci’nin Simgesi Haline Gelen Zanaat
Manisa’nın Demirci ilçesinde çan yapımı, Sabancı ailesi sayesinde kuşaktan kuşağa aktarılan önemli bir zanaat olarak varlığını sürdürüyor. İlçenin simgelerinden biri haline gelen çancılık mesleği, 76 yaşındaki usta Mustafa Sabancı tarafından yaklaşık 65 yıldır aralıksız devam ettiriliyor.
Mesleğe Babasının Yanında Başladı
Mustafa Sabancı, 1960 yılında babası Mahmut Sabancı’nın yanında çan yapımını öğrenmeye başladı. Küçük yaşlarda adım attığı atölyede yıllarını geçiren Sabancı, bugün aynı tezgahta oğlu Mahmut Sabancı ile birlikte çalışıyor. Sabancı ailesi, çan yapımında geleneksel yöntemlerden ödün vermeden üretim yapmayı sürdürüyor.
Çan Yapımı 40 Aşamadan Geçiyor
Çan yapımının büyük bir emek ve sabır gerektirdiğini belirten Mahmut Sabancı, bu mesleğin günümüzde çırak bulunamaması nedeniyle yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu ifade etti. Çanların yaklaşık 40 ayrı aşamadan geçtiğini söyleyen Sabancı, sacın kesilmesinden şekillendirmeye, ocak işlemlerinden ses ayarına kadar her adımın titizlikle yapıldığını vurguladı.
Demirci Çanları Yurt Dışına da Gönderiliyor
Dayanıklılığı ve kendine özgü tınısıyla bilinen Demirci çanları, hayvancılığın yoğun olduğu bölgelerde hâlâ yoğun talep görüyor. Üretilen çanlar Türkiye’nin birçok ilinin yanı sıra Yunanistan ve Bulgaristan gibi ülkelere de gönderiliyor.
“Mesleğimizin Tükenmesini İstemiyoruz”
Usta Mustafa Sabancı, çancılığın yeterince ilgi görmediğini belirterek mesleğin yok olmaması gerektiğini söyledi. Çan yapımında kullanılan örs, çekiç ve yumruların kendisi için büyük değer taşıdığını ifade eden Sabancı, çanların üretim sürecinde kömür ocağında yapılan kaplama işleminin mesleğin en önemli aşamalarından biri olduğunu dile getirdi.
Altın Sarısı Rengini Ocakta Alıyor
Çanların üretim sürecini de anlatan Sabancı, hazırlanan çamurun içine sarı pirinç eklediklerini, yaklaşık 400 dereceye ulaşan kömür ocağında çana tav verildiğini ve suya batırıldıktan sonra çanın altın sarısı rengini aldığını söyledi. Soğuma sürecinin ardından ses ayarı ve dil yerleştirme işlemleri tamamlanan çanlar, kullanıma hazır hale geliyor.