Sarıgöl’ün Kuruluşu ve Antik Dönem İzleri
Sarıgöl İlçesi’nin kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemektedir. Halk rivayetlerine göre, bölge deniz seviyesinin altında bir göl olan alanda kurulmuştur. İlçe ve köylerindeki ören yerleri, çevre tarihçesinin çok eski olduğunu göstermektedir.
-
Dadağlı Köyü (Alafakılı - Han Çeşmesi): Milattan önceki dönemlerden kalan temel yıkıntıları ve mezarlıklar, bölgenin antik medeniyetlere ev sahipliği yaptığını gösterir.
-
Dindarlı Köyü: Yanmış köy kalıntıları ve Latince yazılı mezar taşları, Lidya ve İyon uygarlıklarının izlerini taşır.
-
Emcelli Köyü: Kayalara oyulmuş deniz araçlarını bağlama yerleri ve kuyu kalıntıları, bölgenin eskiden göl olduğuna dair kanıtlar sunar.
-
Baharlar ve Bahadırlar Köyleri: Taşkın bentleri ve eski yapılar, bölgedeki medeniyetlerin sürekliliğini gösterir.
Sarıgöl’ün eski adı “İnegöl” olup, Osmanlı döneminde Yıldırım Beyazıt tarafından bölgeye komutanlara zeamet olarak dağıtılmıştır. Dündar Bey, Afşar Aşireti ve Bahadır Bey’e tahsis edilen bu araziler, yerleşimin tarihî temellerini oluşturmuştur.
Sarıgöl’ün Osmanlı ve Cumhuriyet Dönemi
Uzun yıllar Aydın Sancağı’na bağlı bir zeamet beyliği olan Sarıgöl, 1. Meşrutiyet’ten sonra Alaşehir ilçesine bağlı bir köy hâline gelmiştir. Balkan Savaşları sonrasında belediyelik statüsü kazanmış, 1938’de “Sarıgöl” adını almıştır. 4 Eylül 1957’de ise 7033 sayılı kanunla Manisa’ya bağlı tam teşkilatlı bir ilçe olmuştur.
Sarıgöl ve Milli Mücadele Dönemi
15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgaliyle başlayan süreç, Batı Anadolu’daki pek çok ilçede olduğu gibi Sarıgöl’de de yankı bulmuştur. Sarıgöl’de Kuvai Milliye teşkilatı kurulmuş, 25 Haziran 1920’de Yunan işgali gerçekleşmiş, 4 Eylül 1922’de Türk ordusu tarafından ilçe kurtarılmıştır. Bu dönem, ilçenin tarihine kahramanlık öyküleri bırakmıştır.
Coğrafi Yapısı ve Doğal Özellikler
Sarıgöl, Gediz Ovası’nın başlangıç noktasında, denizden 320 m yükseklikte konumlanmıştır. Doğusunda Denizli’nin Güney ilçesi ve Uşak’ın Eşme ilçesi, batısında Alaşehir, güneyinde Buldan ve Kuyucak ilçeleri yer alır. İlçe arazi yüzölçümü 423 km² olup, İç Ege’nin tipik coğrafi özelliklerini taşır.
-
Dağlar: Çal Dağı, Aktaş Yaylası, Uysal Dağı ve Erikli Dağı.
-
Ovalar: Bereketli, Afşar ve Baharlar Ovaları.
-
İklim: Tipik Akdeniz iklimi; yazları sıcak ve kurak, kışları ılık ve yağışlı.
-
Tarım ve Bitki Örtüsü
Sarıgöl’ün toprakları her türlü ürün yetiştiriciliğine uygundur. Üzüm, tütün, buğday, arpa, mısır, sebze ve meyve çeşitleri ilçede yetiştirilen başlıca ürünlerdir. Çam ve meşe ormanları, piynar, kavak, az miktarda söğüt ve çınar ilçenin zengin bitki örtüsünü oluşturur.