İyot Eksikliği ve Zekâ Geriliği Arasındaki Bağlantı
Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Uzmanı Dr. Serra Alpözen Yağcı, iyot eksikliğinin dünyada önlenebilir zekâ geriliğinin en önemli nedeni olduğunu söyledi.
Tiroid hormonlarının yapı taşı olan iyotun, beyin gelişimi ve metabolizma için hayati rol taşıdığını belirten Dr. Yağcı, özellikle hamilelikte yaşanan eksikliğin bebeklerde kalıcı bilişsel sorunlara yol açabileceğini vurguladı.
İyot Eksikliği Hangi Sorunlara Yol Açar?
Dr. Yağcı, “Hamilelikte iyot eksikliği, bebeğin beyin gelişimini olumsuz etkileyerek zekâ seviyesinde geriliğe ve yenidoğan hipotiroidisine yol açabiliyor. Ciddi durumlarda doğumsal anomaliler, düşük ve ölü doğum bile görülebilir” dedi.
Yetişkinlerde ise iyot eksikliğinin guatr, hipotiroidi (tiroidin yavaş çalışması) ve hipertiroidi (tiroidin hızlı çalışması) gibi hastalıklara neden olduğunu belirtti.
Yanlış Tuz İnançları
Türkiye’de iyotlu tuz kullanımında ilerleme kaydedildiğini söyleyen Yağcı, “İyotlu tuz sağlıksızdır” ya da “deniz tuzu yeterlidir” gibi inanışların yanlış olduğunu ifade etti.
Özellikle vegan ve vejetaryen bireylerin et, süt ve yumurta tüketmemesi nedeniyle risk grubunda olduğunu söyledi.
İyotlu tuzun faydasını korumak için yemek piştikten sonra eklenmesi ve kuru, serin ortamda saklanması gerektiğini vurguladı.
Takviye ve Beslenme Önerileri
Dr. Yağcı, iyot takviyesinin doktor önerisi olmadan kullanılmaması gerektiğini belirtti:
“Yüksek doz iyot içeren damlalar, tiroid fonksiyonlarını bozabilir.”
Hamile olmayan yetişkinler için günde 150 mcg iyot alımı gerektiğini ifade eden Yağcı, en iyi kaynakların balık, süt ürünleri ve yumurta olduğunu söyledi.
Gebelik ve Emzirme Döneminde İyot İhtiyacı
Gebelikte ve emzirme döneminde artan iyot ihtiyacına dikkat çeken Dr. Yağcı, “Anne adayları ve emziren anneler, günlük beslenmelerine ek olarak 150 mcg iyot desteği mutlaka almalıdır” dedi.
